Rast plaća nije na nivou rasta troškova i ljudi, jednostavno, ne mogu finansirati veće izdatke, kaže Pavlović
U svakodnevnoj borbi s visokim cijenama, vrtoglavim računima, a niskim primanjima, građani BiH sve više posežu za kreditima.
Da spas vide jedino u kreditnom zaduženju, pokazuju posljednji podaci Centralne banke BiH. Prema tim podacima, od avgusta ove godine, dok je kreditni rast na mjesečnom nivou zabilježio smanjenje kod vladinih institucija, nefinansijskih javnih preduzeća, ali i privatnih, dotle je registrovan kod sektora stanovništva, i to za 108,4 miliona KM ili 0,8 posto u odnosu na mjesec ranije.
Nivo rasta
Više od 70 posto svih kredita su nenamjenski, a njihova vrijednost je porasla za više od trećine u samo pet godina. Da su građani u situaciji u kojoj rast plaća nije na nivou rasta troškova, mišljenja je ekonomski stručnjak Zoran Pavlović.
– Rast cijena je takav, pogotovo kod osnovnih životnih namirnica i komunalnih troškova, da se to teško može porediti. Inflacija u BiH je registrovana između četiri i pet posto, ali kada bismo pogledali strukturu rasta cijena, vidjeli bismo da je ta struktura, prije svega, u domenu prehrane i komunalnih potreba, a ustvari to samo pokazuje kako naši građani bivaju sve siromašniji – kaže Pavlović za „Dnevni avaz“.
Naglašava da građani u situaciji kada, naprimjer, dobiju visoke račune za popravku automobila ili opremanje djece u školu, na studije i slično, odnosno kada ne mogu finansirati izdatke akumuliranom uštedom, pribjegavaju uzimanju kredita.
– Situacija je takva da su naše banke, finansijski sektor, zahvaljujući, između ostalog, rastu kredita građanstvu, prošle godine ostvarile profit od milijardu maraka. Dakle, zaduživanje stanovništva je povećano, jer, jednostavno, ne mogu finansirati veće izdatke – govori nam Pavlović.
Finansijski sektor
S druge strane, podaci Centralne banke BiH pokazuju da su ukupni depoziti domaćih sektora na kraju avgusta 2025. godine iznosili 36,04 milijarde KM i u odnosu na prethodni mjesec su povećani za 395,9 miliona KM ili 1,1 posto.
Zanimljivo je da je povećanje depozita na mjesečnom nivou registrovano je kod sektora stanovništva za 169,7 miliona KM, odnosno, 0,9 posto.
Raslojavanje stanovništva
– Mi imamo ozbiljno raslojavanje stanovništva. Imate one koji ostvaruju velike zarade, prihode, profite i one koji od plaće ne mogu da prežive. Srednji sloj se, praktično, izgubio, a oni koji imaju visoke prihode, vjerovatno, imaju više automobila, stanove, vikendice, a svoje zarade ne troše već ih drže na računu. Usljed toga je došlo do porasta depozita i u sektoru stanovništva – ističe Pavlović.
DnevniAvaz/ASinfo
